Fischer’ in Koşan Atları..
Yakın zamanda satranç partileri incelemelerim esnasında Fischer’ in bazı unuttuğum oyunlarını inceledim ve bir şey dikkatimi çekti.
Fisher’ in değişik ve aralıklı yıllarda katıldığı turnuvalardaki oyunlarına baktım. Elbette Robert James Fisher bir Dünya Satranç Şampiyonu tüm taşları en etkili şekilde kullanıyor ama bazı partilerinde atları kullanımı çok belirgin öne çıkmış. Bu partilere baktığımda, elbette rakibin de en iyi cevabı verememiş olması da etkili olabilir, Fisher’ in atlarının çok hızlı hareket ettiğini gördüm. Atlar hem hızlı hareket etmişler hem de ulaştıkları yerlerde alınmaları durumunda üstün pozisyonlar ortaya çıkmış dolayısı ile alınamamışlar..
Aşağıdaki ilk parti buna güzel bir örnek. Fisher oyunlarında atlarını ya oyunun başında çok hızlandırmış veya atlar oyuna girdiğinde yine çok hızlı atak pozisyonu almış. Zaten yanılmıyorsam vefat etmiş, ünlü hocaların hocası Mark Dvoretsky de aynısını söylemişti. ATLARI HIZLANDIRIN !!
Aşağıdaki oyunların koşan atlar için güzel örnekler olduğunu düşünüyorum.
(1) Fischer,Robert James – Spassky,Boris [B31], 1992
1.e4 c5 2.Nf3 Nc6 3.Bb5 g6 4.Bxc6 bxc6 5.0–0 Bg7 6.Re1 e5 7.b4 cxb4 8.a3 c5 9.axb4 cxb4 10.d4 exd4 11.Bb2 d6 12.Nxd4 Qd7 13.Nd2 Bb7 14.Nc4
[(Fischerin atları yerini aldı, peki şimdi ne yapacaklar? Ad6 baskısı meydana geldi. Ke1 ile çok tehditkar çünkü siyah roku geciktirdi ve kale atlarla birleşebilir mi? Ayrıca beyazın d4 atı da açmazda)]
14…Nh6 15.Nf5 [(Ve hareket başladı..)] 15…Bxb2 16.Ncxd6+ Kf8 17.Nxh6
[(Atlar daha ne ne yapsın? 6.sıraya oturmuş atlar ki eski şampiyon Max Euwe’nin dediği gibi 6.yataya gelen atlar oyunu bitirir; çok etkili durumda.f7 piyonu ile h8 kalesi düşürülmek isteniyor.Ayrıca a1 den kale verilerek vezir a1–h8 çaprazında atlarla birleşerek mat temaları yapabilir..)]
17…f6 [17…Bxa1 18.Qxa1 Qxd6 19.Rd1 Qf4 20.Qxh8+ Ke7 21.Qd4 a5 (21…Qxh6 22.Qxb4+ Kf6 23.Qb2+ Ke6 24.Qxb7 Qf8 25.Qa6+ Ke5 26.Rd5+ Kf4 (26…Kxe4 27.Qc4#) 27.Qf6+ Kg4 28.f3#) 22.Qd7+ Kf8 23.Qxb7 Re8 24.Qb5 Qxh6 25.Qxa5 Rxe4 26.Rd8+ Ke7 27.g3 Qh3 28.Re8+ Kxe8 29.Qa8+ Kd7 30.Qb7+ Kd6 31.Qxe4 (+0.81) Beyaz üstün)]
18.Ndf7 Qxd1 19.Raxd1 Ke7 20.Nxh8 Rxh8 21.Nf5+ [(At bu etkili hamle ile merkezi açmak için kendini feda ediyor ama d ve e deki kaleler hemen oyuna girerek üstünlüğü eline alıyor; b7 fili düşüyor, b4 e ve a7 ye saldırı oluşuyor.)] 21…gxf5 22.exf5+ Be5 23.f4 Rc8 24.fxe5 Rxc2 25.e6 Bc6 26.Rc1 [(Taş önde olan taş değişmek ve oyunu sadeleştirmek ister.)] 26…Rxc1 27.Rxc1 Kd6 28.Rd1+ Ke5 29.e7 a5 30.Rc1 Bd7 31.Rc5+ Kd4 32.Rxa5 b3 33.Ra7 Be8 34.Rb7 Kc3 35.Kf2 b2 36.Ke3 Bf7 37.g4 Kc2 38.Kd4 b1Q 39.Rxb1 Kxb1 40.Kc5 Kc2 41.Kd6
(1–0)
(2) Bisguier ,Arthur – Fischer,Robert James [B50], 1967
1.e4 c5 2.Nf3 d6 3.c3 Nf6 4.Bd3 Nc6 5.Bc2 Bg4 6.d3 g6 7.Nbd2 Bg7 8.h3 Bd7 9.0–0 0–0 10.Nh2 b5 11.f4 b4 12.Nc4 d5 13.Ne5 bxc3 14.bxc3 dxe4 15.dxe4 Nxe5 16.fxe5 Ne8 17.Nf3 Nc7 18.Rf2 Bb5 19.Bg5 Qxd1+ 20.Rxd1 Rfe8 21.Bb3 c4 22.Bc2 Ne6 23.Be3 Reb8 24.Rb1 a6 25.Rff1 Be8 26.Kf2 Nd8 27.Rxb8 Rxb8 28.Rb1 Rb5 29.Rxb5 axb5 [(Oynanan Sicilya partisinde bu konuma ulaşıldı.2 tarafın da oyun dışı filleri var. Siyahın d8 deki atı nereye gidecek? e5 e baskı mı yapacak? İlave olarak beyazın 4 piyon adası var siyahın ise 2, bu zayıflıktan yararlanılabilir mi?)]
30.Ke2 h6 31.Kd2 g5 32.h4 g4 33.Nd4 e6 34.Bf4 h5 35.Bg5 [(At istendi ve hareket etmek zorunda ama nereye?)] 35…Nb7 36.Bf6 Bh6+ 37.Bg5 Bxg5+ 38.hxg5 Kg7 39.Ke3 Kg6 40.Kf4 Nc5 [(At harekete başladı..)] 41.g3 Bd7 42.a3 Be8 43.Bb1 Na4 [(Ve at tempolarla beyazın zayıf piyonlarına saldırıyor; at rakip kampa sızıyor..)] 44.Ne2 Nb2 45.Nd4 Nd1 46.Ne2 Nf2 47.Ke3 Nh3
[(Atın yolculuğuna bakınız… A4 karesinden rakip kampa sızan at tahtanın diğer ucuna kadar gitti ve beyazın g5 zayıf piyonunu düşürüyor. Sonrasında siyahın h4 ile kuvvetli geçer fikri var. 2 tarafın da filleri kendi piyonlarının arkasında kötü durumda…)]
48.Nf4+ Kxg5 49.Ng2 f6 50.exf6 Kxf6 51.Nh4 e5 52.Bc2 Bd7 53.Bb1 Ng5 [(At son görevine çıkıyor bakalım nereye gidecek?)] 54.Bc2 Nf7 55.Bb1 Nh8 56.Bc2 Ng6 [(G veya H geçeri elde etmek için savunucuyu kaldırma görevi..)] 57.Nxg6 Kxg6 58.Kf2 Kg5 59.Kg2 h4 60.Kh2 h3 [(h3 geçeri elde edildi ve beyaz şah sabitlendi; siyah şah özgür ve beyaz piyonlara saldıracak. Oyunu bitiriş basit ve etkili bulmaya çalışınız.))]
61.Kg1 Kf6 62.Kh2 Ke7 63.Kg1 Kd6 64.Kf2 Kc5 65.Kg1 Kb6 66.Kh1 Ka5 67.Kg1 Bc6 68.Kh1 Bb7 69.Kg1 Bxe4 70.Bxe4 Ka4 71.Bf5 Kb3 72.Bxg4 e4 73.Bxh3 Kxc3 74.g4 Kd2
0–1
(3) Fischer,Robert James – Matanovic,Aleksandar [C92], 1967
1.e4 e5 2.Nf3 Nc6 3.Bb5 a6 4.Ba4 Nf6 5.0–0 Be7 6.Re1 b5 7.Bb3 d6 8.c3 0–0 9.h3 Nd7 10.d4 Bf6 11.a4 Na5 12.Bc2 Nb6 13.b4 Nac4 14.a5 Nd7 15.Bb3 exd4 16.cxd4 c5 17.Bf4 cxb4 18.Nbd2 d5 19.exd5 Nxa5 20.Bd6 Nxb3 21.Qxb3 Re8 22.Bc7 Rxe1+ 23.Rxe1 Qxc7 24.Re8+ Nf8 25.Qxb4 Be7 26.Rxe7 Qd8 27.Ne5
[(Oldukça karışık gelişen İspanyol açılışı Keres defans devam yolunda gelinen konumda siyahın a ve b sokağında 2 bağlı ve uzak geçeri oluştu. Buna karşılık beyazın da d dikeyinde 5.sıraya gelmiş 1 geçeri oluşmuş durumda. Ancak her 2 tarafın aletlerinin yerleşimine bakıldığında siyahın tüm aletleri 8.sırada; a/b piyonlarının ilerlemesini mi destekleyecek yoksa beyazın d geçeri ile mi ilgilenecek? Beyazın kalesi 7.yatayda çok etkili, vezir merkeze ve vezir kanadına yardıma hazır durumda ve Ae5 ile Fischer atlarını oyuna ve atağa dahil ediyor..)]
27…Ng6 28.Nc6 Qf8 29.Qc5 a5 [29…Nxe7 30.Nxe7+ Kh8 31.Ng6+ hxg6 32.Qxf8+] 30.Rc7 Qe8 31.d6 Bd7 32.Ne7+
[(7.sıraya yerleşen süper at !! Fischer yine bir atını rakip kampa sızdırdı..Diğer at da manevralara hazır..)] 32…Kh8 [(At alınamıyor çünkü e7 de oluşan geçer piyon pek çok taktik imkan veriyor; aşağıdaki devam yollarını inceleyiniz..)] [32…Nxe7 33.dxe7 a4 34.Qd6 Bc8 (34…Be6 35.d5 Bf5 36.g4 Bg6 37.Rd7 a3 38.Rd8 a2 39.Rxa8 Qxa8 40.Qd8+ Qxd8 41.exd8Q#) 35.Ne4 Bf5 36.Ng3 Be6 37.Nh5 Kh8 38.Qe5 Qg8 39.d5 Bc8 40.e8Q] 33.d5 a4 34.Nb1
[(Diğer at vezirle işbirliğinde ve siyahın geçer piyonlarını durduracak veya alacak.)] 34…Nf8 35.Na3 f6 36.Rb7 Qh5 37.Nxb5 a3 38.Nxa3 Qd1+ 39.Kh2 Qd2 40.Qe3 Qa5 41.Nc4 Qa6 42.Qb3 Ba4 43.Qb4 Nd7 44.Nb2 [(Siyahın beyaz filinin kovulması veya alınması sonrasında d7 deki at düşecek ve d geçeri vezir adayı.. Ayrıca gelinen son konumda beyazın tüm taşlarının işbirliğine dikkat ediniz.)]
1–0
FISCHER’ in Diğer Koşan Atları
Dragoljub Minic vs Robert James Fischer, Rovinj/Zagreb (1970), Sicilian Defense: Najdorf Variation. Main Line (B99), 0-1
Robert James Fischer vs Mijo Udovcic, Rovinj/Zagreb (1970), Modern Defense: Pseudo-Austrian Attack (B06), 1-0
Jose Luis Agdamus vs Robert James Fischer, Buenos Aires (1970), Indian Game: Saemisch-Indian (A50), 0-1
Laszlo Szabo vs Robert James Fischer, Buenos Aires (1970), English Opening: Symmetrical. Symmetrical Variation (A36), 0-1
( Analizler : Stockfish 9 )
SÜHEL AYDINALP
2.KADEME SATRANÇ ANTRENÖRÜ
GSE SATRANÇ MERKEZİ, İzmir,Narlıdere,TÜRKİYE